Onder de nieuwe pachtregelgeving kan een verpachter (tussentijdse) ontbinding van de pachtovereenkomst eisen bij de rechter indien de pachter het gepachte niet langer voor de uitoefening van de landbouw gebruikt.
Het zal duidelijk zijn dat een dergelijke vordering voor de pachter enorme consequenties kan hebben. Als het gebruik in de loop van de jaren minder bedrijfsmatig is geworden en de verpachter heeft hier niet mee ingestemd, kan dit dus reden vormen om de pacht te beëindigen. Het Pachthof heeft enkele criteria ontwikkeld aan de hand waarvan bepaald wordt of er nog sprake is van bedrijfsmatigheid. Daarbij wordt gekeken naar de omvang van het bedrijf en de onderlinge samenhang tussen de diverse bedrijfsactiviteiten, de vraag of er nog noodzakelijke investeringen plaatsvinden, het te verwachten rendement en de vraag of de gebruiker een hoofdfunctie heeft buiten de landbouw.
Het hoeft niet zo te zijn dat een pachter steeds aan al deze criteria moet kunnen voldoen, toch is het duidelijk dat iemand die bijvoorbeeld een baan buiten de landbouw heeft een groot risico loopt dat de pacht zal worden ontbonden. De nieuwe regelgeving betekent ook in de praktijk dat verpachters aan pachters bedrijfsgegevens opvragen om te beoordelen of ze nog bedrijfsmatig actief zijn. Dat gebeurt vooral bij de kleine bedrijven zonder opvolger. Daarbij kan gedacht worden aan de gecombineerde opgave maar soms ook aan boekhoudgegevens. Natuurlijk is een pachter niet zomaar verplicht om zijn boekhoudgegevens over te leggen aan een verpachter. Wel kan in een procedure waarbij pachtontbinding wordt geëist het wenselijk zijn om deze stukken over te leggen of kan in het uiterste geval inzage in de boeken worden gevorderd. Van geval tot geval moet worden bekeken of en zo ja welke stukken aan een verpachter ter beschikking moeten worden gesteld.
In ieder geval moeten pachters zich goed realiseren dat het een consequentie van de nieuwe regels is dat bij het afbouwen van een bedrijf er ontbinding van de pacht kan worden gevorderd.
Charles van Mierlo
GVK Advocaten Zwolle
