Adoptie

Door adoptie wordt iemand de juridische ouder van een kind. Adoptie heeft dus erfrechtelijke gevolgen. De familierechtelijke banden met de oorspronkelijke juridische ouders van het kind komen te vervallen. Bij stiefouderadoptie geldt dit slechts ten aanzien van één ouder. Ook zijn er gevolgen voor het naamrecht en ontstaat er een onderhoudsverplichting voor de adoptiekinderen. In zeldzame gevallen kan adoptie op verzoek van het adoptiekind worden herroepen.

Een aantal regels is van belang bij adoptie:

• Een kleinkind adopteren is niet mogelijk;
• er moet een leeftijdsverschil zijn van minimaal 18 jaar tussen adoptiekind en adoptieouder;
• de oorspronkelijke juridische moeder van het kind moet minimaal 16 zijn;
• het adoptiekind moet minderjarig zijn;
• de oorspronkelijke juridische ouders mogen geen bezwaar hebben tegen het verzoek tot adoptie;
• als het adoptiekind 12 jaar of ouder is, dan mag het kind geen bezwaar hebben tegen het verzoek tot adoptie;
• de oorspronkelijke juridische ouders van het kind mogen niet langer het gezag over het kind hebben;
• bij stiefouderadoptie mag de ouder bij wie het kind niet woont geen gezag meer hebben.

Adoptie is mogelijk door:

• twee mensen die samen 1 jaar een kind hebben verzorgd en opgevoed;
• iemand die een kind 3 jaar heeft verzorgd en opgevoed (eenouderadoptie);
• een stiefouder die een kind samen met de ouder 1 jaar heeft verzorgd en opgevoed (stiefouderadoptie).

Los hiervan staat de adoptie van kinderen uit het buitenland, hiervoor gelden speciale procedures.

Naamswijziging

Bij de geboorte krijgen mensen een voor- en een achternaam. In sommige situaties is het mogelijk om een naam te wijzigen.

Voornaam

Verzoeken voor het wijzigen van een voornaam moeten worden ingediend bij de rechter. Daarvoor heeft u een advocaat nodig.

Als het om een minderjarig kind gaat, moet het verzoek namens de wettelijk vertegenwoordiger van het kind (degene die het gezag of de voogdij heeft) worden ingediend.

Een wijziging van de voornaam kan ook het schrappen of het toevoegen van een naam inhouden.

Twee voorwaarden

1. Voor een voornaamswijziging dient er allereerst een goede reden te zijn. Het is niet mogelijk een voornaam te wijzigen simpelweg omdat iemand een andere naam mooier vindt. Uit eerdere rechtspraak blijkt dat een verzoek tot voornaamswijziging onder andere kan worden gedaan:

• als iemand gepest wordt/is met zijn naam en daar last van heeft;
• als bij de aangifte per ongeluk een verkeerde voornaam is opgegeven of een spelfout is gemaakt;
• als iemand vanwege een verandering in het geloof een andere voornaam wenst te dragen;
• als iemand een geslachtsverandering heeft ondergaan;
• als iemand vanwege emigratie naar een anderstalig gebied een andere voornaam wenst te dragen, omdat de voornaam in de andere taal een negatieve of gekke betekenis heeft.

2. De tweede voorwaarde waaraan moet worden voldaan, is dat de nieuwe voornaam geen ongepaste naam of achternaam mag zijn, behalve als dat ook een gebruikelijke voornaam is.

Belangenafweging

Bij een verzoek tot voornaamswijziging zal de rechter beoordelen of aan de genoemde voorwaarden wordt voldaan. Daarnaast zal de rechter een belangenafweging maken. Het gaat dan om het belang van degene die de voornaam wenst te wijzigen tegenover het maatschappelijk belang bij een zo hoog mogelijke “naamsconsistentie”. Wat de rechter beslist, is van vele factoren afhankelijk, waaronder de vraag in hoeverre iemand feitelijk last heeft van het dragen van de voornaam of de vraag in hoeverre sprake is van psychisch lijden door het moeten dragen van de voornaam.

In de meeste gevallen duurt het enkele maanden voordat de rechter schriftelijk uitspraak (de beschikking) doet. Soms vindt de rechter het nodig om degene die zijn/haar voornaam wenst te wijzigen op zitting te spreken voordat een beslissing kan worden genomen. Dit is bijvoorbeeld het geval als de rechter nog vragen heeft over het verzoek of als de gemeente het niet eens is met de wijziging.

Uitspraak

Als de rechtbank het verzoek toewijst, zal de rechtbank ook bepalen dat de gewenste voornaamswijziging wordt geregistreerd in de registers van de burgerlijke stand. Hiervoor moet eerst de beroepstermijn van drie maanden worden afgewacht. Pas als vast staat dat er geen hoger beroep is ingesteld door een belanghebbende, bijvoorbeeld de gemeente, zal de naam in de registers worden aangepast en zullen de instanties voortaan de nieuwe voornaam gebruiken.

Als de rechtbank het verzoek afwijst, kan er eventueel hoger beroep worden ingesteld tegen deze beslissing bij het Gerechtshof.

Achternaam

Een aanvraag tot het wijzigen van een achternaam (geslachtsnaamswijziging) moet u indienen bij Justis, de screeningsautoriteit van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Justis beslist namens de minister of de achternaam mag worden gewijzigd. Als u een dergelijk verzoek wenst in te dienen bij Justis, heeft u geen advocaat nodig maar dat kan wel worden aangeraden. Onze advocaten kunnen u adviseren over een eventueel in te dienen verzoek tot het wijzigen van de achternaam en kunnen dit verzoek voor u opstellen en indienen.