Om GLB-inkomenssteun te ontvangen moet worden voldaan aan de zogenaamde randvoorwaarden. De randvoorwaarden zijn wettelijke eisen op het gebied van milieu, gezondheid en dierwelzijn. Hierbij kan worden gedacht aan de verplichting om dierlijke mest emissiearm aan te wenden, of om het verbod tot gebruik of voorhanden hebben van niet toegelaten gewasbeschermingsmiddelen.
Indien de randvoorwaarden worden overtreden kan naast een boete van het Openbaar Ministerie ook een korting worden opgelegd op de bedrijfstoeslagen en diverse andere subsidies. Veelal bedraagt de korting 3%, maar indien opzet wordt aangenomen kan de korting voor bepaalde overtredingen oplopen tot 20%. Bedrijven met veel toeslagrechten met een hoge waarde kunnen hierdoor (tien)duizenden euros mislopen, terwijl de strafrechtelijke boete in veel gevallen slechts een fractie van de opgelegde korting bedraagt. Hoewel veel boeren het er niet mee eens zullen zijn, kan het opleggen van een boete plus het opleggen van een korting op toeslagrechten juridisch door de beugel.
Tot voor kort werd aangenomen dat een overtreding begaan door een loonwerker de landbouwer volledig kon worden toegerekend, inclusief de opzet van de overtreding waardoor de korting op de toeslagrechten kon oplopen tot 20%. Uit een uitspraak van het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) van 9 november 2011 blijkt dat het gebruik van een niet toegelaten gewasbeschermingsmiddel door een loonwerker niet als opzet aan de landbouwer kon worden toegerekend. De door Dienst Regelingen opgelegde korting van 20% is door het CBb herroepen en opnieuw vastgesteld op 3%. Inmiddels blijkt uit enkele besluiten op bezwaar van Dienst Regelingen dat het niet emissievrij uitrijden van dierlijke mest door een loonwerker ook niet als een opzettelijke overtreding aan de landbouwer kon worden toegerekend. Ook in deze gevallen werd de korting vastgesteld op 3% in plaats van 20%.
Het is nog te vroeg om definitieve conclusies uit voornoemde uitspraak van het CBb te trekken. Het is in ieder geval de moeite waard om bij een opgelegde korting van 20% op toeslagrechten vanwege een overtreding door de loonwerker bezwaar tegen het kortingsbesluit aan te tekenen.
Ammo Veeman
GVK Advocaten Zwolle
