Levering van producten
Nu ten gevolge van de Corona-crisis vele overheden wereldwijd allerlei reis- en vervoersbeperkingen opleggen, hoeft het niet te verbazen dat dit ook zijn weerslag zal hebben bij de uitvoering van allerlei contractuele verplichtingen.
Wanneer bijvoorbeeld door internationale vervoersbeperkingen ter beperking van de verspreiding van het Convid-19 virus een leverancier een door een afnemer besteld product niet, althans niet op tijd, kan leveren rijst de vraag of die leverancier zich op overmacht kan beroepen en wat daarvan de gevolgen zijn.
De wet beschouwt overmacht kort gezegd – als een niet toerekenbare contractuele tekortkoming. Partijen kunnen in een overeenkomst (of in algemene voorwaarden) een nadere invulling geven welke situaties zij al dan niet als overmacht beschouwen.
De partij die zich op overmacht beroept, zal bij betwisting de overmachtssituatie dienen te bewijzen. Daarbij kan van belang zijn in hoeverre het betreffende product door andere leveranciers nog wel gewoon geleverd kan worden.
Is er sprake van overmacht, dan is enerzijds de leverancier niet schadevergoedingsplichtig; maar kan anderzijds de afnemer de overeenkomst wel ontbinden, teneinde zich formeel te bevrijden van zijn betalingsverplichting.
(Aan)betaling door afnemer
Mocht de afnemer het bestelde product reeds voor levering geheel of gedeeltelijk hebben (aan)betaald, dan rijst natuurlijk de vraag in hoeverre de afnemer deze gelden kan terugvorderen.
Uit de wet volgt dat de leverancier zijn financieel voordeel ten gevolge van de overmachtssituatie aan de afnemer dient te vergoeden, voor zover hij dat voordeel niet zou hebben gehad bij de (normale) levering van het product conform overeenkomst.
Ook hier geldt dat partijen de gevolgen van een geslaagd beroep op overmacht in hun overeenkomst (algemene voorwaarden) nader kunnen regelen.
Daarnaast is natuurlijk van belang of (één van) de contractspartijen zich voor deze overmachtssituatie had(den) verzekerd, of dat de ene partij daartoe tegenover de andere partij contractueel verplicht was.
Gewijzigde omstandigheden
Tenslotte is van belang dat het Nederlands recht voorziet in de mogelijkheid dat de rechter op vordering van een partij de gevolgen van een overeenkomst kan wijzigen of (gedeeltelijk) kan ontbinden, indien door gewijzigde omstandigheden de andere partij de ongewijzigde instandhouding van de oorspronkelijke overeenkomst naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid niet mag verwachten. Over het algemeen zal gelden dat bij contracten die voor februari 2020 zijn aangegaan en waarvan de uitvoering ten gevolge van de Corona-crisis erg wordt bemoeilijkt een geslaagd beroep op gewijzigde omstandigheden aannemelijk is.
Levering van diensten
Waar in het voorgaande wordt gesproken over de levering van een product door een leverancier aan een afnemer, gelden dezelfde juridische spelregels ook bij bijvoorbeeld de levering van een dienst door een opdrachtnemer aan een opdrachtgever.
Natuurlijk kunnen in dat verband ook weer andere vragen rijzen. Zoals bijvoorbeeld de vraag of ziekte van de opdrachtnemer (Corona-griep) zijnerzijds een beroep op overmacht rechtvaardigt.
Vragen?
Wordt u geconfronteerd met een juridische kwestie als gevolg van de Corona-crisis? Bel dan één van onze vestigingen. Onze gespecialiseerde advocaten staan u graag te woord en kunnen u adviseren en waar nodig rechtsbijstand verlenen.
Utrecht tel. 030-231 6631
IJsselstein 030-688 68 68
Zwolle 088-888 66 50
