Waarschuwen voor onjuiste ontwerpkeuzes

Het traditionele bouwmodel:
Vaak wordt er nog op een traditionele wijze gecontracteerd in de bouw. Dat wil zeggen dat er bij de bouw drie hoofdpartijen betrokken zijn, met ieder hun eigen taken.
De opdrachtgever geeft de andere partijen de opdracht het gebouw te ontwerpen en te bouwen. Een taak van de opdrachtgever is dat hij een programma van eisen opstelt. Aan de hand van de eisen van de opdrachtgever voor het gebouw, stelt de architect het bestek op. Dit bestek, met ontwerptekeningen en omschrijvingen van het bouwwerk, zijn de basis voor de werktekeningen van de aannemer. De aannemer realiseert vervolgens het bouwwerk en dient dit op te leveren. Bij deze traditionele projecten wordt de aannemer na het ontwerp bij de bouw betrokken, bijvoorbeeld via een aanbesteding.

Fouten in het ontwerp:
De aannemer is niet aansprakelijk voor fouten in het ontwerp van een werk, als dat ontwerp of voorschrift van de opdrachtgever komt. Dat is ook zo, als de opdrachtgever de architect heeft ingeschakeld.
De aannemer is wél aansprakelijk voor fouten in de uitvoering van het werk, als dat komt door de verkeerde materialen die hij heeft gebruikt. Het Burgerlijk Wetboek maakt hier twee uitzonderingen op:

1. Als de ondeugdelijke uitvoering komt door gebreken of ongeschiktheid van materialen afkomstig van de opdrachtgever, dan komen die gevolgen voor rekening van de opdrachtgever.
2. Als er fouten of gebreken staan in door de opdrachtgever verstrekte plannen, tekeningen, berekeningen, bestekken of uitvoeringsvoorschriften, dan komen de gevolgen daarvan ook voor rekening van de opdrachtgever.

Dit heeft dus tot gevolg, dat de opdrachtgever verantwoordelijk is voor fouten in de ontwerpdocumenten en de door hem gemaakte keuzes in het ontwerp. Een voorbeeld daarvan is dat er in het bestek een materiaal wordt voorgeschreven, dat ongeschikt is voor het betreffende werk.

Waarschuwingsplicht:
Dit betekent niet dat de aannemer geen enkele verantwoordelijkheid heeft. Onder omstandigheden moet de aannemer de opdrachtgever wijzen op fouten in het ontwerp. Als hij niet waarschuwt, terwijl hij dat wel had moeten doen, levert de aannemer geen goed en deugdelijk werk.

Advies aan aannemers:
In de praktijk komt het met enige regelmaat voor dat de opdrachtgever de schade, bijvoorbeeld als gevolg van lekkage, (ook) op de aannemer zal willen verhalen. Als vast komt te staan dat sprake was van een ontwerpfout, kan de aannemer toch aansprakelijk worden gehouden, als hij niet aan zijn waarschuwingsplicht heeft voldaan.
De aannemer doet er dan ook verstandig aan de opdrachtgever tijdig, uitdrukkelijk en schriftelijk te wijzen op de mogelijke gevolgen van de ontwerpkeuze van de architect.

Advies aan opdrachtgevers:
Als u een architect inschakelt, is de kans groot dat er algemene voorwaarden van toepassing worden verklaard (zoals SR, RVOI en DNR). Hierin wordt de aansprakelijkheid van de architect beperkt. Als de aannemer aan zijn waarschuwingsplicht heeft voldaan en er is door de architect een fout gemaakt, loopt u het risico niet uw volledige schade vergoed te krijgen.

Vragen?
U kunt voor meer informatie, vragen of advies contact opnemen met onze bouwrecht- en vastgoedadvocaten:

Vestiging IJsselstein: 030-6886868
Roland Reumkens

Vestiging Utrecht: 030-2316631
Jaap Degenaar
Leo van Kippersluis